Thực trạng chuyển đổi số của các doanh nghiệp Việt 

Hiện nay, chuyển đổi số đang trở thành một xu hướng quan trọng trong phát triển kinh tế và doanh nghiệp tại Việt Nam. Tuy nhiên, thực trạng chuyển đổi số của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang gặp phải một số định thức và khó khăn. Dưới đây là một số điểm đáng chú ý:

1. Tỷ doanh nghiệp sử dụng công nghệ thông tin (CNTT): Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê Việt Nam, tính đến cuối năm 2020, Tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng CNTT đạt khoảng 97,4%. Tuy nhiên, trong số này, chỉ có khoảng 5% doanh nghiệp sử dụng công nghệ mạnh và tổng hợp dữ liệu.

2. Sự nhận thức về chuyển đổi số: Theo một khảo sát của Cục Công nghệ thông tin - Bộ Thông tin và Truyền thông, khoảng 70% doanh nghiệp đã nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số và đang thực hiện các dự án liên quan quan đến công nghệ thông tin.

3. Mức độ chuyển đổi số: Tuy nhiên, chỉ có khoảng 10% doanh nghiệp được đánh giá là chuyển đổi số thành công và thực sự tận hưởng lợi ích của công nghệ thông tin. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang trong giai đoạn khởi động hoặc đang tiến hành các dự án chuyển đổi số.

4. Tốc độ chuyển đổi số: Mặc dù số lượng doanh nghiệp sử dụng công nghệ thông tin tăng đáng kể, tuy nhiên, tốc độ chuyển đổi số của doanh nghiệp vẫn còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang sử dụng các hệ thống quản lý truyền thống và chưa tận dụng hết khả năng của công nghệ số hóa.

Các bước trong quy trình chuyển đổi số doanh nghiệp 

Đánh giá hiện trạng và mục tiêu chuyển đổi số

Đánh giá hiện trạng và xác định mục tiêu chuyển đổi số là hai bước quan trọng để định hình chiến lược và hướng đi cho doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số. Dưới đây là một số gợi ý về quá trình đánh giá hiện trạng và xác định mục tiêu chuyển đổi số:

1. Đánh giá hiện trạng:

• Xem xét quy trình kinh doanh hiện tại của doanh nghiệp: Đánh giá các quy trình và hoạt động kinh doanh hiện tại, nhận diện các vấn đề, rào cản hoặc cơ hội cải thiện thiện chí.
• Đánh giá hạ tầng công nghệ: Xem xét cơ sở hạ tầng công nghệ hiện có của doanh nghiệp, bao gồm phần mềm, phần cứng, hệ thống mạng và tài nguyên kỹ thuật.
• Phân tích dữ liệu: Xem xét việc quản lý dữ liệu hiện tại của doanh nghiệp, từ công việc thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu, nhận diện các hạn chế hoặc vấn đề liên quan đến dữ liệu.

1. Xác định tiêu chí chuyển đổi mục tiêu:

• Xác định các mục tiêu chuyển đổi số cụ thể: Đặt ra các mục tiêu cụ thể mà doanh nghiệp muốn đạt được thông qua quá trình chuyển đổi số, chẳng hạn như tăng cường hiệu quả hoạt động, nâng cao trải nghiệm khách hàng, cải thiện quy trình kinh doanh, hoặc tăng cường khả năng cạnh tranh.
• Xác định rõ thời gian và phạm vi: Xác định thời gian và phạm vi chuyển đổi số, chắc chắn rằng mục tiêu được đặt ra có tính cụ thể và có thể đo lường được.
• Xem xét khả năng và tài nguyên: Đánh giá khả năng và tài nguyên hiện có của doanh nghiệp để chắc chắn rằng mục tiêu chuyển đổi số là khả thi và thích hợp với nguồn lực sẵn có.

Từ việc đánh giá hiện trạng và xác định mục tiêu chuyển đổi số, doanh nghiệp có thể phát triển chiến lược và kế hoạch chuyển đổi số cụ thể.

Lên kế hoạch và chiến lược

Kế hoạch và chiến lược chuyển đổi số là bước quan trọng để thực hiện thành công quá trình chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Dưới đây là một số gợi ý để lên kế hoạch và chiến lược chuyển đổi số:

Xác định mục tiêu chiến lược chuyển đổi số: dựa trên đánh giá hiện trạng và mục tiêu chuyển đổi số, xác định mục tiêu chiến lược chuyển đổi số của doanh nghiệp. Mục tiêu này nên liên quan chặt chẽ đến sứ mệnh, tầm nhìn và chiến lược tổng thể của doanh nghiệp.

Định vị trí cận tranh: Xác định vị trí cận tranh của doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh và đánh giá các yếu tố cạnh tranh. Dựa vào đó, xác định những lĩnh vực chủ chốt mà chuyển đổi số liệu có thể mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Xác định phạm vi chuyển đổi số:Xác định phạm vi chuyển đổi số của doanh nghiệp, bao gồm các quy trình, bộ phận hoặc hoạt động cần được chuyển đổi số. Xác định ưu tiên và ảnh hưởng của từng phạm vi chuyển đổi để xác định kế hoạch ưu tiên và phân bổ nguồn lực.

Xác định công nghệ và giải pháp: Đánh giá các công nghệ và giải pháp phù hợp với mục tiêu chuyển đổi số của doanh nghiệp. Điều này có thể bao gồm phần mềm quản lý, hệ thống tự động hóa, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, internet vạn vật và các công nghệ mới khác. Xác định những công nghệ và giải pháp phù hợp sẽ hỗ trợ doanh nghiệp đạt được mục tiêu chuyển đổi số.

Xây dựng kế hoạch và lộ trình: dựa trên mục tiêu, phạm vi và công nghệ đã được xác định, xây dựng kế hoạch và lộ trình chi tiết cho quá trình chuyển đổi số. Kế hoạch này nên bao gồm các hoạt động, công cụ cụ thể, nguồn lực và thời gian cần thiết để thực hiện chuyển đổi số. Lộ trình phải được thiết lập một cách hợp lý và linh hoạt để đảm bảo sự phát triển và điều chỉnh theo yêu cầu thực tế.

Định danh và phân nguồn lực: Xác định nguồn lực cần thiết để triển khai chuyển đổi số và phân tích công việc cho các thành viên trong tổ chức. Đảm bảo rằng có đủ nguồn lực và kỹ năng để thực hiện các hoạt động chuyển đổi số lượng và đảm bảo sự phối hợp tốt giữa các bộ phận và cá nhân.

Đánh giá và theo dõi: Định nghĩa các tiêu chí đánh giá và các chỉ số hiệu quả liên quan để đo lường và theo dõi quá trình chuyển đổi số. Thực hiện việc đánh giá và theo dõi đều đặn để đảm bảo rằng các mục tiêu chuyển đổi số lượng đã đạt được và điều kiện cần thiết được thực hiện khi cần thiết.

Đổi mới và cải tiến liên tục: Chuyển đổi số không chỉ là một quá trình đơn lẻ, mà là một quá trình liên tục và không liên tục. Doanh nghiệp nên khuyến khích các chương trình đổi mới và cải tiến liên tục để tận dụng các cơ hội mới và đáp ứng những thay đổi trong môi trường kinh doanh.

Từ những bước trên, doanh nghiệp có thể xây dựng một kế hoạch và chiến lược chuyển đổi số cụ thể và phù hợp với mục tiêu và yêu cầu của mình. Quá trình chuyển đổi số có thể mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm cải thiện hiệu quả vận hành, tăng cường cạnh tranh, cải thiện trải nghiệm khách hàng và thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Chuẩn bị kế hoạch phát triển nhân lực 

Để chuẩn bị kế hoạch phát triển nhân lực trong quá trình chuyển đổi số, doanh nghiệp có thể thực hiện các bước sau:

Định danh nhu cầu nhân lực: Xác định các vị trí và kỹ năng cần thiết cho quá trình chuyển đổi số. Điều này bao gồm việc đánh giá các kỹ năng hiện có của nhân viên và xác định những kỹ năng mới cần phát triển để đáp ứng yêu cầu của công nghệ số. Đồng thời, cũng cần xem xét các vị trí mới có thể cần tuyển dụng.

Phát triển chương trình đào tạo: Xác định các khóa đào tạo và hoạt động phát triển nhân lực để nâng cao năng lực và kỹ năng của nhân viên trong lĩnh vực chuyển đổi số. Các khóa đào tạo có thể bao gồm hướng dẫn về công nghệ mới, quản lý dự án, phân tích dữ liệu, kỹ năng mềm và các công cụ quản lý hiệu quả.

Tìm kiếm và tuyển dụng nhân viên: Đối chiếu với những vị trí mới hoặc những vị trí mà nhân viên hiện tại không đáp ứng được yêu cầu, doanh nghiệp cần tìm kiếm và tuyển dụng nhân viên có kỹ năng và kinh nghiệm phù hợp. Quá trình tuyển dụng có thể bao gồm việc đăng tin tuyển dụng, phỏng vấn ứng viên và đánh giá kỹ năng.

Xây dựng chương trình phát triển nội bộ: Bên cạnh việc tuyển dụng, doanh nghiệp cần xem xét khả năng phát triển nội bộ cho nhân viên hiện tại. Điều này có thể bao gồm việc tạo ra cơ hội thực thi, đào tạo nâng cao kỹ năng cao và gắn kết nhân viên với các dự án chuyển đổi số lượng để họ có thể áp dụng kiến ​​thức vào thực tế công việc.

Đánh giá hiệu quả và điều chỉnh: Để đảm bảo kế hoạch phát triển nhân hiệu quả, doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá hiệu quả của các hoạt động đào tạo và phát triển nhân hiệu quả. Điều này giúp xác định những điểm mạnh và hạn chế của kế hoạch và điều chỉnh lại nếu cần thiết.

Quá trình chuẩn bị kế hoạch phát triển nhân lực cần được thực hiện theo chiến lược và mục tiêu chuyển đổi số lượng của doanh nghiệp. Đồng thời, sự tham gia và hỗ trợ từ ban lãnh đạo là quan trọng để đảm bảo sự thành công của quá trình này.

Ứng dụng công nghệ mới 

Ứng dụng công nghệ mới là một yếu tố quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp. Công nghệ mới cung cấp các công cụ và giải pháp hiện đại để tối ưu hóa hoạt động kinh doanh, nâng cao hiệu quả và cung cấp giá trị gia tăng cho khách hàng. Dưới đây là một số ứng dụng công nghệ mới phổ biến trong quá trình chuyển đổi số:

1. Trí tuệ nhân tạo (AI) và Học máy: Công nghệ AI và Học máy được sử dụng để tự động hóa các quy trình, phân tích dữ liệu và tạo dự đoán thông tin qua công việc học tập từ dữ liệu. Điều này giúp tăng cường khả năng phân tích và ra quyết định thông minh, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động và đưa ra các giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp.

2. Internet of Things (IoT): IoT liên kết các thiết bị và cảm biến thông tin qua mạng internet, cho phép thu thập dữ liệu và trao đổi thông tin giữa chúng. Áp dụng IoT trong quá trình chuyển đổi số cho phép giám sát và quản lý kho hàng, quy trình sản xuất, giao nhận hàng hóa và nhiều hoạt động khác một cách tự động và hiệu quả.

3. Blockchain: Blockchain là một công nghệ lưu trữ và chia sẻ thông tin phi tập trung, đảm bảo tính bảo mật và minh bạch. Ứng dụng blockchain trong quản lý kho hàng và giao dịch thương mại giúp tăng cường sự tin cậy, giảm rủi ro gian lận và tăng tính minh bạch trong các giao dịch.

4. Điện toán đám mây: Điện toán đám mây cung cấp khả năng lưu trữ và xử lý dữ liệu trên nền tảng đám mây, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí tầng thấp và nâng cao khả năng mở rộng. Sử dụng dịch vụ đám mây đám mây cho phép truy cập dữ liệu từ bất kỳ đâu và bất kỳ thiết bị nào, đồng thời cung cấp tính năng hoạt động và khả năng mở rộng cho các doanh nghiệp.

5. Trực tuyến và Di động: Sự phổ biến của internet và các thiết bị di động đã tạo ra cơ hội để mở rộng phạm vi kinh doanh và tiếp cận khách hàng. Phát triển ứng dụng di động và cung cấp dịch vụ trực tuyến giúp doanh nghiệp tương tác với khách hàng một cách thuận tiện và tạo ra trải nghiệm mua sắm tốt hơn.

Ứng dụng công nghệ mới không chỉ giúp tối ưu hóa hoạt động nội bộ của doanh nghiệp mà còn mở ra cơ hội để thúc đẩy sự phát triển và cạnh tranh trên thị trường. Tuy nhiên, việc áp dụng công nghệ mới cần được thực hiện một cách cân nhắc và kỹ lưỡng, đảm bảo tính bảo mật và tuân thủ các quy định pháp lý liên quan.

Số hóa tài liệu và quy trình

Số hóa tài liệu và quy trình là một phần quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp. Bằng cách chuyển đổi tài liệu và quy trình từ hình thức giấy sang dạng điện tử, doanh nghiệp có thể tiết kiệm thời gian, tăng tính hiệu quả và cải thiện quy trình làm việc.